Wist u dat wij voor 95% procent onze hersens niet gebruiken? Door op de automatische piloot onze conclusies te trekken, hoeven we niet overal over na te denken. Dit onbewuste gedrag heeft veel voordelen. Het bespaart energie om niet bij elke beslissing, alle mogelijkheden tegen elkaar af te wegen.
Stel eens voor dat je gaat nadenken bij het auto rijden. Er is niemand die bewust de versnelling in zijn 1 zet, dan gaat nadenken, “ik moet de koppeling langzaam laten opkomen en voorzichtig het gaspedaal indrukken”. Dit automatisch handelen is in veel situaties een zegen, maar er kleven ook nadelen aan.
Wij gebruiken dit mechanisme namelijk ook voor onze conclusies. Lekker makkelijk en het maakt het leven overzichtelijk. Een voorbeeld. We zien iemand lopen met een capuchon over zijn hoofd die een pitbull uitlaat en trekken gelijk de conclusie dat deze persoon een strafblad zal hebben. Zelfs professioneel opgeleide beroepsgroepen kunnen deze automatische conclusies niet uitschakelen. Wat te denken van de ophef vorig jaar over een jonge rapper die aangehouden werd door de politie. De combinatie van donkere huidskleur en dure auto was wel heel verdacht. Sindsdien worden onze agenten op cursussen gestuurd om ze bewust te maken van dit onbewust etnisch profileren.
Voor degenen die denken dat zij nooit voorbarige conclusies trekken is er de volgende test. Wat is je eerste gedachte als je iemand bij de glasbak ziet staan, die drie volle boodschappentassen lege alcoholische flessen daarin tot scherven laat vallen?
A) de persoon heeft besloten om na vijftien jaar, zijn oude verzameling antieke flessen op te ruimen
B) de persoon heeft een hele middag lege flessen lopen verzamelen in het stadspark
C) de persoon is een alcoholist die hoogstwaarschijnlijk ook nog een uitkering heeft.
En voor diegenen die antwoord A of B hebben, ga nu niet roomser dan de paus proberen te zijn.
WhatsApp-en niet met tekst, maar op vol volume
Zelf had ik deze week ook zo’n ervaring. Ik liep voor een boodschap door een winkelstraat langs een terras. Hier zaten aan een tafeltje twee vrouwen met elkaar te WhatsApp-en, niet met tekst maar op vol volume. De grote armen zaten vol met tattoos met onduidelijke tekeningen. Als ik deze vroeger in de tekenles afleverde, wist ik bij voorbaat dat ik bij een ander vak compensatie punten moest zien te halen. De kleur van de kapsels van de vrouwen was zo fel dat de ober ze zelfs bij een complete zon- en maansverduistering nog zou kunnen vinden. Ik kreeg met terugwerkende kracht medelijden met de kapster die enthousiast heeft moeten reageren, toen deze coupe het levenslicht zag. Onbewust had ik deze vrouwen al in een hokje gestopt om ze er volgens het Indiase kastenstelsel nooit meer uit te laten komen.
Wat schetst echter mijn verbazing toen ik met de boodschap opnieuw langs het terras liep en de volgende zin opving. “Heb vorige week een dinosaurus pakket gekregen om met een kleine hamer en bijtel het skelet uit te hakken. Dit lijkt mij zo interessant”.
Hieruit blijkt dat het Indiase kastenstelsel achterhaald is. Ik verloste deze twee vrouwen (met het schaamrood op de kaken) direct uit hun hokje en liet ze vrij om dwars door alle vooroordelen heen, hun eigen weg in de wijde wereld te zoeken.
